آسیب های ناشی از اینترنت
اینترنت، از تازه ترین دستاوردهای بشر و آخرین عضو خانواده تکنولوژی است که حدود چهل سال است قدم به زندگی انسان گذاشته و درعرصه‌های مختلف نقش آفرینی مى‌کند.
دنیای اینترنت دنیای مجازی است که با دنیای واقعی پیرامون ما تفاوت‌هایی دارد. درجهان مجازی، انسان با سرزمینی بدون مرز مواجه مى‌گردد که از فرهنگ‌های مختلف تشکیل شده است. انسان با بهره جستن از اینترنت از فراسوی مرزها با فرهنگ‌های گوناگون آشنا مى‌شود.
باتوجه به اینکه اینترنت ابزاری وارداتی است به رغم جنبه‌های سودمند فراوان، مى‌تواند بسیار آسیب زا نیز باشد. این آسیب زایی، گروه‌های سنی خاصی را تهدید مى‌کند که از اینترنت بیش تر استفاده مى‌کنند. بنابراین، قشر نوجوان در معرض تهدیدات جدی قرار دارد؛ زیرا کودکان تا قبل از بلوغ از انگیزه‌های جنسی قوی برخوردار نیستند و در جوانی هم، رشد عقلانی بهتر مى‌تواند بر غرایز مهار بزند، حال آن‌که در دوره نوجوانی، هم انگیزه‌های جنسی قوی ترند و هم غلبه هیجانات و احساسات به گونه‌ای است که گاه عقل را تحت تأثیر خود قرار مى‌دهد. از این رو مشاهده فیلم‌های تحریک کننده، برخی انگیزه‌های نوجوانان را قوتی بیشتر مى‌بخشد و تماشای فیلم‌های جنایی و خشونت بار، هیجانات و احساسات نوجوانان را تشدید مى‌کند.
بدین ترتیب یکی از وسایلی که امروزه در فضای خانه مشکل آفرینی مى‌کند و حتی روابط والدین و فرزند نوجوان را تحت الشعاع خود قرار مى‌دهد، بهره گیری نامناسب از فناوری اطلاعات در خانواده است که علاوه بر همه موارد گفته شده، گاه زمینه افت تحصیلی را فراهم می‌کند و در مواقعی نیز موجب اصطکاک بین والدین و فرزندان مى‌شود.
علل گرایش نوجوانان به اینترنت
علل گرایش نوجوانان و جوانان به اینترنت را مى‌توان به شرح زیر بیان کرد:
1 - قابلیت‌های جذاب اینترنت: ویژگیهای جذاب اینترنت برای نوجوانان عبارتند از:
الف) وب سایت‌ها که مجموعه‌ای از اطلاعات، سرگرمی و تعامل در یک مکان منحصر به فرد را در اختیار کاربران قرار مى‌دهد.
ب) موتورهای جست و جو: موتورهای جست و جو از منابع وب هستند که مى‌توان از آن‌ها برای جست و جو درباره تمامی مسایل وموضوعات موردنظر استفاده کرد.
ج) گپ خانه ها: سایت‌های خاصی هستند که اجازه مى‌دهند نوجوانان و جوانان مکالمه‌های آنی داشته باشند. اتاق‌های گفت وگو، معمولا برحسب موضوع یا هدف گفت وگوکننده تقسیم شده اند.
د) ارسال پیام‌های آنی؛ نرم افزارهای خاصی که به طور عمده نوجوانان از آن برای ارسال پیام‌های آنی به کسانی که دارای همان نرم افزارند، استفاده مى‌کنند.
هـ) صفحه‌های اطلاعات: نرم افزاری است که اجازه مى‌دهد نوجوانان سؤال‌ها و اطلاعات خود را با موضوع‌های خاص ارسال کنند.
و) پست الکترونیکی: نرم افزاری است که توسط آن مى‌توان پیغام‌های خود را به نشانی‌های مشخص فرستاد یا دریافت کرد.
ز) وب لاگ ها: وب سایت خاصی است که فرد مى‌تواند افکار، احساسات و کارهای خود را در آن‌جا به رشته تحریردرآورد و از آن‌ها نگهداری کند.
2- پرکردن اوقات فراغت: یکی از علل مصرف بالای اینترنت درمیان نوجوانان و جوانان، پرکردن اوقات فراغت است؛ زیرا امکانات ورزشی یا تفریحی به اندازه کافی در اختیار آنان قرار ندارد. برخی خانواده‌ها نیز از این امر استقبال مى‌کنند که نوجوانان در خانه و در کنار آن‌ها با یک کامپیوتر و اشغال خط تلفن سرگرم باشند، غافل از اینکه در صورت استفاده نامناسب از اینترنت، آثار منفی و مخرب آن به مراتب بیشتر از بسیاری سرگرمی‌های دیگر است.
3 - فرار از خود و ناکامی‌های زندگی: اینترنت برای بسیاری از نوجوانان و جوانان پناهگاهی است که از مشکلات، دردها و رنج‌های خود به آن پناه مى‌آورند و به‌عنوان یک مأمن و ابزار سرگرم کننده به آن نگاه مى‌کنند.
4 - عدم شکل گیری هویت مطلوب در نوجوانان، وجود شکاف‌های اجتماعی، شکاف بین نسل‌ها و نیز از هم پاشیدگی تعاملات بین والدین و فرزندان، از دیگر علل گرایش نوجوانان به استفاده از اینترنت مى‌تواند باشد.
نکته پایانی اینکه اگر چه فیلترینگ اقدامی مناسب برای پیشگیری از آسیب‌های اینترنت بر جوانان و نوجوانان است؛ اما به تنهایی کارساز نیست و والدین و متولیان امر باید تدابیری اساسی برای واکسیناسیون افراد در برابر آفات فضای مجازی بیندیشند.
