ترس مرضی
شرح بیماری
ترس مرضی نوعی اضطراب به صورت ترس مداوم غیرمنطقی یا بیش از حد معمول نسبت به یک شیئی، موقعیت، فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری ، شرایط یا حتی یک عملکرد بدنی (که هیچ یک از اینها اساساً خطرناک نبوده یا تناسب منطقی با اضطراب ندارند). اکثر افراد دچار فویبا ترس خود را نابجا نسبت به موقعیت میشناسند. فویبا به انواع زیر تقسیم میشود:
اجتماع هراسی (ترس از قرارگرفتن در موقعیتهای اجتماعی نظیر سخنرانی عمومی یا استفاده از حمام عمومی)
جمع هراسی (ترس از حضور در شلوغی یا ترس از مکانهای عمومی)
ترس مرضی ساده (ترس از یک نوع محرک خاص نظیر حیوانات، حشرات، ارتفاع، سفرهوایی، مکانهای بسته و غیره)
علایم شایع
علایم اضطرابی زیر هنگام مواجهه یا فکر کردن در مورد محرک ایجادکننده ترس مرضی رخ میدهند:
تپش قلب ،تعریق ،لرزش ،گُرگرفتگی ،تهوع ،افکار منفی و تصورات مضطربکننده
علل
علت واقعی این اختلال ناشناخته است. علت احتمالی آن عبارتست از یک واکنش یادگرفته شده (ساخته شده در ذهن) مثلاً ناشی از تماس با فرد دیگری دارای ترس مشابه، یا داشتن تجربه یک ترس اولیه که همراه با یک شیئی یا موقعیت خاص بوده است. سایر فرضیههای موجود در این زمینه، ترس مرضی را دارای یک معنی سُمبلیک در نظر میگیرند.
عوامل تشدید کننده بیماری
سابقه خانوادگی اضطراب
اضطراب ناشی از جدایی در کودکی
وجود سایر اختلالات روانی
دارابودن شخصیبت کمالگرا
پیشگیری
اقدام خاصی برای پیشگیری از ترس مرضی وجود ندارد. روشهایی برای پیشگیری یا کنترل واکنشها وجود دارد.
عواقب مورد انتظار
ترس ساده ـ در برخی موارد با بالارفتن سن خود به خود متوقف میشود؛ برخی موارد نیز چنانچه از محرک ترس (مثلاً مار افعی) اجتناب شود اختلال قابل توجهی در زندگی پدید نمیآید؛ برخی موارد با قرار گرفتن فرد مبتلا در موقعیتهای ترسآور (نظیر سفرهوایی) کاهش مییابند؛ سایر موارد نیز با درمان قابل علاجاند.
اجتماعی هراسی ـ ممکن است با درمان برطرف شود؛ داروها در این مورد معمولاً سودمندند.
جمع هراسی ـ افراد مبتلا بدون درمان روزبهروز بیشتر خانهنشین میشوند؛ اغلب با اختلال هراس همراه است.
عوارض احتمالی
در اثر اجتناب از محرکهای ترس مرضی زندگی روزمره دچار محدودیت میشود. به خصوص جمع هراسی فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری فرد را دچار محدودیت کرده و شدیداً ناتوانکننده است
درمان
اصول کلی
- اقدامات تشخیصی شامل مشاهده علایم توسط خود بیمار است.
- بررسی سابقه طبی و اجتماعی و معاینه فیزیکی توسط یک پزشک ضروری است.
اگر شما احساس کردید که ترس شما تداوم دارد:
-افکار خود را از منفی بودن (مثلاً «سگ گاز خواهد گرفت») به سمت افکار مثبت و واقعگرایانه (مثلاً «سگ با بند بسته شده است») منحرف سازید.
- به یک اقدام کنترلکننده بپردازید ـ مثلاً شمارش معکوس از 1000، کتاب خواندن، بلند حرف زدن، تنفس عمیق و شمردن آنها
-افکار خود را به سمت افکار خوشایند منحرف سازید. از روشهای آسودهسازی استفاده کنید.
داروها
داروها گاهی در درمان ترس مرضی مؤثرند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی وجود ندارد.
رژیم غذایی
رژیم خاصی نیاز نیست. از مصرف کافئین خودداری کنید.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان دارای علایم ترس مرضی باشید که با مراقبتهای خود کنترل نشده است
بازگشت علایم ترس مرضی پس از درمان